1- Farklı sayıda kişinin eşit kullanımı için “Adil kullanım”
2- Pek çok farklı yaştan ve farklı özelliklere sahip kişilerin tercih ve ihtiyaçlarını karşılamak için “Esnek kullanım”.
3- Çeşitli kişilerden oluşan geniş bir kitlenin kolayca anlayabilmesi için
“Basit ve sezgisel kullanım”.
4- Kullanıcıya gerekli bilgilerin etkin şekilde aktarılmasını sağlayan “Algılanabilir bilgi”.
5- Kazara veya kasıtsız eylemlerin neticelerini zararsız atlatmak ve asgari tehlike için “Hataya tolerans”.
6- Tasarımın hem etkin hem de rahat kullanımını ayrıca yorgunluğu en aza indirgediğini vurgulamak için “Düşük fiziksel çaba”.
7- Kullanım ve erişim açısından “Etkin ebat ve alan”.
Evrensel tasarım ‘’ Universal Design ‘’ teorisi, yaşı, boyu, kilosu veya engeli her ne olursa olsun evinizin herkesin erişimine ve kullanımına uygun olması gerektiğine dayanır.
Pek çok yetişkin kendilerine sorulduğunda, yaşları ilerledikçe evlerinde oturmayı tercih edeceklerini belirtirler. Kendi evinde yaş almak isteği; güvenli bir ortam ihtiyacı, bunu destekleyici bir ev tasarımı, evdeki işlere yardımcı bir teknoloji ve toplumsal hizmet gerekliliklerini de beraberinde getirir.
Evrensel tasarım veya “Aging in place” yani “Kendi evinde yaş almak” konseptlerini yaşam alanınıza uyguladığınızda yalnızca aile bireylerinin hepsinin yaşamlarına katkıda bulunmakla kalmayıp aynı zamanda, yaşamınızın hem kalitesini hem de güvenliğini yükseltmiş olacaksınız, ayrıca evinize de değer katacaksınız.
Daha da önemlisi, ailenizin mevcut ve gelecekteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanmış bir yaşam alanı yaratarak, evinizin hem bugün hem de gelecekte sizin hizmetinizde olacağını bilmenin huzurunu yaşayacaksınız.
Evrensel tasarım nedir ve prensipleri nelerdir?
Evrensel tasarımın vizyonu, yaşlı kişiler, engeli olmayan kişiler ve engelli kişilerin doğal olarak erişiminin olduğu binalar, ürünler ve ortamlar üretmek anlamında geniş kapsamlı fikirleri içerir.
“Universal design” (Evrensel tasarım ) terimi, kişilerin hayat
içinde yaşlarının, kapasitelerinin ya da statülerinin bir önemi olmaksızın, herkesin geniş anlamda hem estetik zevklerine hitap eden hem de
rahatlıkla kullanımlarına sunulan ürün ve mekanları tanımlamak üzere
Mimar Ronald L. Mace tarafından geliştirilmiştir.
“Architecture for all”“ Herkes için mimari”
Size tüm imkanları sunan bu fikirler, ömrünüz boyunca yaş almayan bir evin keyfini sürmenizi mümkün kılacaktır!
1- Fazla merdivenden kaçının
Ev satın alırken, oturma odasının alt katta olmasından, kademeli ve çok katlı evlerden ayrıca yüksek girişlerden kaçının. Aynı zamanda, ön kapının doğrudan doğruya sokağa açıldığından emin olun.
2- Otomatik Aydınlatma Sistemleri
Basit garaj kapısı açacakları ve aydınlatma sayaçlarından bu yana ev otomasyonunda büyük yol alınmıştır. Bugün, tüm ev kontrol sistemleri, bir ana kontrol veya kablosuz uzaktan kumanda ile evin tüm ışıklandırmalarını yakmayı mümkün kılıyor.
Örneğin böylesine bir sistem, evinize gece güven içinde girip çıkmanızı sağlayacaktır: Işıkları evden çıktıktan sonra uzaktan kumanda ile kapatabilirsiniz ve eve girerken girişi ve ön koridordaki ışıkları yine kumanda yardımıyla yakabilirsiniz. Bazı aydınlatma kontrolleri, ev güvenlik sistemlerine bağlanabilir ve herhangi bir alarm sesi algılandığında evin tüm ışıklarını yakmayı mümkün kılabilir.
Mekanları aydınlatmanın yanında, gün ışığının, evin dışında kolayca dolaşamayan kişiler başta olmak üzere insanlar üzerinde güçlü psikolojik faydaları vardır.
3- Tutunma kolları
Evinizde birkaç önemli noktaya yerleştirilecek tutunma kolları (Tutamak), evinizde yaş aldığınızda gerçekten büyük fark yaratabilir.
Banyo alanı için önemli birkaç şeyden biri de güvenliktir ve tutunma kolları bu konuda yardımcı olabilir. Aynı zamanda, bir tutunma kolunun kötü görünen bir boru şeklinde olmak zorunda olmadığını da hatırlatırız, kendiniz için yarattığınız stili bozmayarak mevcut dekorasyonla bütün şekilde tasarlanabilir.
Herkes, daha güvenli, daha geniş ve kullanışlı bir mutfağa sahip olmanın önemini bilir. “Universal design” prensiplerinde başarılı şekilde tasarlanmış erişimi kolay bir mutfak için öncelikle muhtemel kullanıcıların tanımlanması ve bu kullanıcıların ihtiyaçlarının tahmin edilmesi gerekmektedir.
Kendinize sorun
Gurme bir ahçı mısınız yoksa hazır yeMutfak tezgâhı seçiminde hem kullanım hem de bakım açısından rahatlığı düşünmek gerekir, bu yüzden akıllı malzemeleri tercih edin. Granit ve laminant gibi katı yüzeyli tezgahların temizlenmesi daha kolaydır, normal düzeyde aşınmaya dayanıklıdırlar ve uzun yıllar kullanılabilirler.
Yemeğinizi hazırlama tarzınızı etkileyen bir engeliniz var mı ?
Mutfakta eş zamanlı olarak iki ya da üç aşçı bulunuyor mu?
Yemekleri çoğu kez evdeki görevli mi pişiriyor ?
Yemek hazırlarken, aynı zamanda kolaçan etmeniz gereken bir çocuğunuz var mı?
Yemek hazırlarken, çocuğunuzun yakınınızda ödevini yapabileceği bir alanın faydası olabilir mi?
Bunlar, mutfak tasarımınızda dikkat etmeniz gereken özellikleri belirlerken size yardımcı olacak önemli noktalardır. İhtiyaçlarınız aşağıdaki faktörler doğrultusunda ortaya çıkacaktır:
Etkin tasarım
Yeterli manevra alanı
Minimum çaba ya da güç kullanımı
Uyarlanabilirlik
Kolay temizlenebilirlik
Duyulabilirlik
Yer döşemesine dair seçenekleri dikkate alınMutfaklar genellikle trafiği yüksek alanlardır, bundan dolayı yer döşemesi seçimine önem vermek gerekir. Farklı özelliklere sahip aile bireylerinin kullanımında kolaylık sağlayacak Mantar ya da linolyum zemin kaplama gibi rahat ve kaymaz malzemeleri tercih edebilirsiniz.
Akıllı tezgah yüzeylerini tercih edinMutfak tezgâhı seçiminde hem kullanım hem de bakım açısından rahatlığı düşünmek gerekir, bu yüzden akıllı malzemeleri tercih edin. Granit ve laminant gibi katı yüzeyli tezgahların temizlenmesi daha kolaydır, normal düzeyde aşınmaya dayanıklıdırlar ve uzun yıllar kullanılabilirler.
Yeterli aydınlatmayı sağlayınDoğal ışık her zaman en iyisidir, bundan dolayı, mutfağınıza güneş ışığının girebileceği ve dışarıyı görebileceğiniz en az bir pencerenizin olduğundan emin olun. Ocağın tepe kısmı ya da arka kısmı gibi bazı alanların arka planına, yemek pişirirken güvenliğinizi sağlayacak uygun aydınlatmaları yerleştirin.
Kontrastı kucaklayınMutfak çevresinin zıt renkle taranması, görme sorunu olan kişilerin mutfağın etrafında dolaşımında kolaylık sağlar.
Açık rafları unutmayınRafların açık olması, aradığınız eşyayı tek seferde almanıza yardımcı olur. Yemek malzemeleri ve mutfak gereçlerinin açık alanda bulunması aynı zamanda mutfağınıza dekoratif bir hava katacaktır.
Cam kullanmayı unutmayınCam malzemeden bir ön kabin de aynı açık raflar gibi işlevseldir ancak yapısal anlamda daha kullanışlı olabilir. İçi cam malzemeden yapılmış dolaplar, aradığınız malzemeyi bulmanızı kolaylaştırdığı gibi ufak mutfaklara daha ferah bir hava katabilir.
Çekmeceli muhafaza dolapları ekleyinYalnızca aradığınız bir şeyi bulmak üzere bir dolabın altını üstüne getirdiğiniz hiç olmadı mı? Zamandan kazanın ve çekmeceli bir dolap ile mutfağınızı daha da organize hale getirin. Çekmeceler aradığınızı bulmanızı kolaylaştırır ve kişilerin mutfakta rahat hareket etmesine izin verir.
8- Mutfak alanınızı planlayınDepolama alanları her mutfak için mükemmel eklemelerdir.
9- Mikrodalganıza kolayca erişinMikrodalga fırınınız için her yaş ve her kapasitedeki kişilerin kolayca ulaşabileceği bir yer ayarlayın.
10- Tezgah yükseklikleri değişken olsunHer yaşta, boyutta ve kapasitedeki kişilerin yeterli çalışma alanına sahip olabilmeleri için mutfağınız boyunca tezgahın yüksekliklerini değişken şekilde planlayın. Kahvaltı barı ile çalışma alanı arasına bir set çekmek üzere Tezgâhın bir tarafını daha yüksek şekilde öngörün.
11- Donanımı unutmayınTutunma barı ne kadar büyük olursa, eklem veya başka hareket problemleri olan kişilerin ona ulaşması o kadar kolay olacaktır. D-şekilli kapı ve çekmece dolapları, pek çok farklı özellikteki kişiler için en uygun tasarımlardır. Eğer küçük çocuklarınız varsa, tutunma barlarını, güvenli kilitleri olan alçak dolaplarınıza yerleştirin.
12- Doğru buzdolabını seçinYanyana bir buzdolabı tasarlayın, böylece tekerlekli sandalyede oturan kişiler hem buzdolabına hem de dondurucuya ulaşabiliyor olacaklar. Mutfak tezgahının alt kısmına ya da alçak dolap kısmına yerleştirilecek dondurucu çekmeceleri, donmuş gıdalara kolayca erişmenizi sağlayacak.
13- Bir duvar fırını yerleştirinDuvar fırınları duvar boyunca istenen her seviyeye yerleştirilebilirler. Kendi fırınınızı duvarın biraz aşağı kısmına yerleştirin ki minyon yapılı kişiler ya da tekerlekli sandalye kullananlar kolayca fırına erişebilsin.
14- Bulaşık makinesini biraz yükseğe yerleştirinBulaşık makinenizi zeminden üç-dört santimetre yukarıya yerleştirmek, bulaşıkları makineye koyarken eğilme mesafenizi kısaltacağından kolaylık sağlar. Makineyi zeminden daha üst seviyeye yerleştirmek, kısıtlı hareket edebilen kişilerin makineye erişimini kolaylaştıracaktır.
Yorumlar